قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
این شعر در منطقه ی قره داغ خیلی معروف شده است و خیلی از سایت ها و وبلاگ ها بخش کوچکی از آن را درج کرده اند. برخی از عاشیق ها و خواننده ها نیز در مجالس جشن و جُنگ ها آن را می خوانند. با این همه، شعر مورد بحث بیش تر به نام ستارگلمحمدی ـ شاعر بزرگ قره داغی ـ شناخته شده است که چنین نیست. حتی تقویمی که با عنوان قاراداغ تقویمی نوروز امسال از سوی نماینده اهر و هریس منتشر شد این شعر به نام ستار معرفی شده است.
دوهفته نامه ی گویا اردیبهشت امسال در شماره ی 147 خود مقاله ی خوبی در این خصوص به قلم « جمیله گلمحمدی» داشت. در این مقاله آمده است که شعر « قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام » از ستار نیست بلکه متعلق به برادرزاده ی اوـ محمد گلمحمدی ـ می باشد. محمد گل محمدی متولد سال 1336 در روستای شؤجیلی ( دره جیک) است و شعر بلند « قره داغ » را در سال 1362 سروده است. در آن مقاله 5 بند از این شعر بلند نیز آمده بود. در ادامه محتوای کامل تری از این شعر را می خوانید با ذکر این نکته که ستار گلمحمدی شعری با عنوان « قره داغ شعری » در پاسخ به آن سروده است که با مصراع « سنده کی ای وطن اوغلو بئله صنعت واریمش » شروع می شود.
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
شعر از: محمد گل محمدی
قره داغ اهلی بیلیر من نئجه دیوانه سی ام
بابکین داش قالاسی، هم نبی کاشانه سی ام
ایسته دیم بیر کره ده سیره چئخام بو ماحالی
آیلارین هیجرانینا سون قویا بلکه وصالی
کونلومو چَن بورویوب دوغما دیاردان آرالی
آخی من خان آرازین قان دولو پیمانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
سئومیشم زیره سی قار سهرامانی شاه داغئنین
باش بولاق اورتا قجللی قارالار یایلاغینی
مرد اگیت میدانینی طُرفه گؤزل اویلاغینی
داغئنی اصلانینی سئت قایادان لانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
منی مفتون ائلیین ورزقانین حیواسی دیر
کیوانین آغ قیزیلی، مینجوانین بوغداسی دیر
بیر کلیبر زغالی، بیرده اهر آلماسی دیر
اوشتبین آغ نارینین قئرمزی شاهدانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
بسله نیب تای حضره هر قارا گوز قئز گلینی
وئرمییب هر اوتن اغیار الینه پاک الینی
وئرمه رم یوز لادانه آی بنیزین بیر تئلینی
گول خانیم نازلی صنم گول پری، گول دانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
بو ائلین صنعتینه،حکمتینه باش اوجادیر
چون جوان عاشیق حسین تک اولو شاعر یارادیب
افتخاریم او مرام عاشیقی صنعت کاریدیر
شاهدین داش اولان اوچ قارداشین افسانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
سای حساب سیز بیلیرم کئچمیشینین قهرمانی
بیر مثل چون او وطن خادیمی ستارخانی
نبی تک چوخدی بئله خان بیه، قان اود دورانی
عاشیقی هر تکی ام قربانی هر دانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
شعر گنجینه سی دی اوستاد عاشیق مسکنی دیر
خزرین حجمی قدر فولکلوریندان غنی دیر
شاعرین الهامی گوم گوی چمنی، گولشنی دیر
خان چوپان قوشماسی نین اینجه سی دردانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
صحبت آچدیمسا دئیم تئللی سازین قدرتینی
مین کونول لر داشییر معنوی ائل ثروتینی
میللته دئلغمی آتدیقجا آنار قدرتینی
خان کرم مجلیسینین غم ائوی غم خانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
بیر زمان باسقی ائدیب شاهلیق ائده نلر ائلیمه
خور باخیب دیر بایاتی قوشما گارایلی دیلیمه
او سببدن چکیلیب غم سه گاهین زابلیمه
بیر شکسته قره باغ ماهنی سنین زیل سسی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
دئیرم بیرده گوره یدیم او گوزل چاغلارینی
تویلی بایراملی بوتون کندلی اولماغلارینی
بهمن افسون ائده ن نغمه لی یئغناغلارینی
مرادین چالدیغی اول تئللی سازین شانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
خالقینا ائتسه ستم ظالیم آغیر گون گوزاران
عکس ائدر ماهنی سینا شعرینه نفرتله اینان
ارتجاع ریشه سینه اودلی قلم ضربه ووران
ستارین سرمایه شعرینده کی تازیانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
دینله اشعاریمی ای خالقلارا ظلمت توره دن
ایسته یب هر بیر عوام خلسه سایاق عقلی گؤده ن
بابکین اولکه سینه سورسه خلافت یئنی دن
شمشیره ال آپاران شاعره مردانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
ارسباران منطقه ای تاریخی است با وسعت بیش از 12 هزار کیلومتر مربع در شمال غرب کشور ایران که علی رغم نرخ بالای مهاجرت قریب نیم میلیون نفر در آن زندگی می کنند و با دو کشور همسایه است. ناحیه ای خاص با هویت تاریخی و تجانس فرهنگی و تعریف جغرافیایی و ساخت اجتماعی ویژه که از سال 1314 شمسی به این نام نیز نامیده شد و پیش تر قراجه داغ نام داشت. نامی که امروز نیز به شکل « قره داغ » برایش محفوظ است. همان « 18 محال » معروف که در تقسیمات کشوری ابتدا شامل شهرستان اهر می شد و امروز شامل شهرستان های اهر، ورزقان، کلیبر، خداآفرين و هریس و بخش هایی از شهرستان های جلفا، مشکین شهر، پارس آباد و گرمی می شود. این همه در هفته نامه ی « شهاب اهر » که نیم قرن پیش در اهر چاپ می شد، نمود داشت. ارسباران عمدتاً دارای توان های محیطی کشاورزی، دامداری، باغداری، معدن و گردشگری است. منطقه ای که خلاصه ی ایران زمین است و روزگاری هند کوچکش می گفتند. و شعار آذربایجان شرقی اگر این است که « آذربایجان سر ایران است.» به یقین می توان گفت « ارسباران، سر آذربایجان است.» از انجیر و انار و عسل و پنبه و سیب دارد تا مس و طلا. سومین منطقه ی جنگلی کشور را در خود دارد و تنوع گونه های گیاهی و جانوری آن بیش از قاره اروپاست. یکی از سه ایل پرجمعیت عشایر کشور در آن ییلاق و قشلاق می کنند و یکی از مناطق 20 گانه ی معدنی آن به حساب می آید. در تاریخ نقشی شایسته ایفا کرده و به ویژه در عصر قاجار اثرات ملی بر تاریخ داشته است. جای جایش پر از محوطه ها و گورستان های تاریخی و قلعه های بسیار است و کشف نشانه های 7هزار ساله ی تمدن شهرنشینی در آن، قدمت تمدن را تکانی داد. انسان های بزرگی از خاکش برخاسته اند و بر صدر نشسته اند. از شیخ شهاب الدین اهری گرفته تا ستارخان قره داغی. از علامه محمد تقی جعفری گرفته تا پرفسور محمود آخوندی و امروز در جای جای ایران و جهان حضوری شایسته و مؤثر دارند. در سویی، این منطقه همچنان مقام اول را در نرخ بی سوادی دارد، نرخ مهاجرتش نیز در صدر است و در نرخ بیکاری نیز ممتاز. تورق تاریخ نشان می دهد قراجه داغ از اوج پایین آمده و امروز فرزندانش را تکاپویی دیگر فراگرفته تا بر اوجش برسانند.