آقاي رحماني دست از تمركزگرايي برداريد
رضا رحمانی نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو از « احداث بزرگ ترين شهرك صنعتي خاروميانه در تبريز » خبر داده و به خبرگزاري فارس گفته است« اين شهرك در مساحتی حدود 10 هزار و 800 هکتار در حال ساخت است و بر اساس برآوردهای اولیه با احداث این شهر صنعتی برای 150 هزار نفر اشتغال ایجاد میشود».
اين اقدام و صدها اقدام مشابه اين به ويژه در دهه هاي اخير باعث رشد نامتوازن و ناميمون آذربايجان شرقي شده است. اين اقدامات در راستاي سياست بسيار زشت تمركزگرايي صورت مي گيرد، چه مصداقش تهران باشد در مركز كشور و چه تبريز باشد در مركز آذربايجان شرقي.
آقاي رحماني!
آيا مي دانيد 150 هزار نفري كه مي خواهيد با ساخت اين شهرك به تبريز جذب كنيد، معادل جمعيت چندصد روستا در آذربايجان شرقي است؟ آيا مي دانيد جمعيت شهرهاي كليبر، هوراند، ورزقان، هريس، خواجه، خمارلو، آبش احمد و خاروانا جمعاً حدود پنجاه هزار نفر مي باشد؟
آيا مي دانيد هم اكنون 60 درصد كارگاه هاي صنعتي آذربايجان شرقي در تبريز متمركز شده است؟ آيا مي دانيد 58 درصد كارگاه هاي صنعتي با بيش از 50 نفر كاركن در تبريز جمع آمده است؟ آيا مي دانيد 80 درصد كارگاه هاي صنعتي آذربايجان شرقي در كرانه شرقي و شمالي درياچه اروميه استقرار يافته است؟ آيا مي دانيد 50 درصد جمعيت آذربايجان شرقي در 10 درصد مساحت آن ( جلگه تبريز) متمركز شده است؟ آيا مي دانيد 56.3 درصد مهاجرت هاي رخ داده در آذربايجان شرقي به مقصد تبريز صورت گرفته است؟
آيا خبردار شديد كه نيمي از واحدهاي مسكوني تخريب شده در زلزله تابستان 91 ارسباران متعلق به روستاها و روستاييان فصلي بود؟ و آيا مي دانيد قشلاق اين روستاييان شهر تبريز است؟ آيا مي دانيد به خاطر موج بالاي مهاجرت، يك سوم تعداد روستاهاي منطقه ارسباران جمعيت شان به زير 20 خانوار رسيده است؟
آيا مي دانيد با تمركز جمعيت در جلگه تبريز چه بلايي بر سر درياچه اروميه آورده ايد؟ آيا مي دانيد 27 هزار چاه غيرمجاز در حوضه درياچه اروميه حفر شده است؟ آيا مي دانيد شهر تبريز هم اكنون با 1.6 ميليون نفر جمعيت، منابع آب كافي براي شرب ندارد؟ آيا مي دانيد از سال ها پيش آب شرب تبريز با 280 كيلومتر فاصله از زرينه رود مي آيد؟ آيا مي دانيد لوله اول كفايت نكرده و هم اكنون در فكر لوله دوم هستيد؟ آيا مي دانيد شهر تبريز به خاطر عبور گسل بزرگ تبريز مستعد وقوع زلزله است؟ آيا مي دانيد تمركز بيش اندازه جمعيت و فعاليت هاي صنعتي در يك نقطه از زمين، باعث تشديد فشار بر محيط طبيعي مي شود؟ آيا مي دانيد تمركز واحدهاي صنعتي در تبريز آلودگي هوا در آن را تشديد مي كند؟ آيا از افزايش آلودگي هواي تبريز در سال هاي اخير خبر داريد؟
متأسفانه افكار غلطي كه تمركزگرايي شديد موجود را موجب شده، شهر تبريز را به سياهچاله اي تبديل كرده است كه همه چيز را به مركز استان جذب مي كند؟ چرا دست از توزيع ناعادلانه امكانات و اعتبارات برنمي داريد؟ چرا مي خواهيد همه نقاط استان را قرباني باد كردن تبريز كنيد؟ آيا جذب صدها هزار نفر از مردم آذربايجان به تبريز و تبديل آن ها به حاشيه نشين براي شما افتخار است؟
بر هم زدن توازن جمعيت در استان، مسائل اجتماعي و فرهنگي بسياري به وجود مي آورد كه دامنگير مبدأ و مقصد پديده مهاجرت مي شود. دامن زدن به مهاجرت به بهانه باد كردن تبريز به بهاي نابودي سرمايه هاي انساني و فرهنگي در ديگر نقاط استان تمام مي شود.
به خود آييد و دست از كار كثيف تمركزگرايي برداريد!
ارسباران منطقه ای تاریخی است با وسعت بیش از 12 هزار کیلومتر مربع در شمال غرب کشور ایران که علی رغم نرخ بالای مهاجرت قریب نیم میلیون نفر در آن زندگی می کنند و با دو کشور همسایه است. ناحیه ای خاص با هویت تاریخی و تجانس فرهنگی و تعریف جغرافیایی و ساخت اجتماعی ویژه که از سال 1314 شمسی به این نام نیز نامیده شد و پیش تر قراجه داغ نام داشت. نامی که امروز نیز به شکل « قره داغ » برایش محفوظ است. همان « 18 محال » معروف که در تقسیمات کشوری ابتدا شامل شهرستان اهر می شد و امروز شامل شهرستان های اهر، ورزقان، کلیبر، خداآفرين و هریس و بخش هایی از شهرستان های جلفا، مشکین شهر، پارس آباد و گرمی می شود. این همه در هفته نامه ی « شهاب اهر » که نیم قرن پیش در اهر چاپ می شد، نمود داشت. ارسباران عمدتاً دارای توان های محیطی کشاورزی، دامداری، باغداری، معدن و گردشگری است. منطقه ای که خلاصه ی ایران زمین است و روزگاری هند کوچکش می گفتند. و شعار آذربایجان شرقی اگر این است که « آذربایجان سر ایران است.» به یقین می توان گفت « ارسباران، سر آذربایجان است.» از انجیر و انار و عسل و پنبه و سیب دارد تا مس و طلا. سومین منطقه ی جنگلی کشور را در خود دارد و تنوع گونه های گیاهی و جانوری آن بیش از قاره اروپاست. یکی از سه ایل پرجمعیت عشایر کشور در آن ییلاق و قشلاق می کنند و یکی از مناطق 20 گانه ی معدنی آن به حساب می آید. در تاریخ نقشی شایسته ایفا کرده و به ویژه در عصر قاجار اثرات ملی بر تاریخ داشته است. جای جایش پر از محوطه ها و گورستان های تاریخی و قلعه های بسیار است و کشف نشانه های 7هزار ساله ی تمدن شهرنشینی در آن، قدمت تمدن را تکانی داد. انسان های بزرگی از خاکش برخاسته اند و بر صدر نشسته اند. از شیخ شهاب الدین اهری گرفته تا ستارخان قره داغی. از علامه محمد تقی جعفری گرفته تا پرفسور محمود آخوندی و امروز در جای جای ایران و جهان حضوری شایسته و مؤثر دارند. در سویی، این منطقه همچنان مقام اول را در نرخ بی سوادی دارد، نرخ مهاجرتش نیز در صدر است و در نرخ بیکاری نیز ممتاز. تورق تاریخ نشان می دهد قراجه داغ از اوج پایین آمده و امروز فرزندانش را تکاپویی دیگر فراگرفته تا بر اوجش برسانند.